एजेन्सी– श्रीलङ्काका चर्च र होटलहरूमा शृङ्खलाबद्ध विस्फोटन हुँदा १ सय ८७ जनाभन्दा बढीको मृत्यु भएको छ ।
आइतवार श्रीलङ्काकाे राजधानी काेलम्बाे र विभिन्न स्थानमा रहेका गिर्जाघर र होटलमा गरेर कम्तीमा छवटा विस्फोटन भएका थिए। त्यसपछि पनि थप दुईवटा विस्फोटन भए ।
यही विषयका समाचारहरु हामीले यहाँ अपडेट गरिरहेका छाैँ ।
कोलम्बो– श्रीलंकामा इसाईहरुको इस्टर पर्वका दिन आइतबार शृंखलाबद्ध विस्फोट भए । होटल तथा चर्चकेन्द्रित आक्रमणहरुमा दुई सयभन्दा बढीले ज्यान गुमाए, सयौँ घाइते भए ।
२६ वर्षको संघर्षपछि आतंकवादविरुद्ध विजय पाएको श्रीलंका १० वर्षपछि फेरि एकपटक हार्यो । १० दिनअघि नै प्रहरीलाई सुराक मिल्नाका बाबजुद यस्तो भयानक आक्रमण हुनुले आक्रमणको पीडाबोधसँगै श्रीलंकाले ‘सेक्युरिटी फेलियर’को चरम् हीनताबोध पनि सहनुपर्यो ।
आइतबारका ८ विस्फोटले द्वीपीय मुलुक श्रीलंकालाई स्तब्ध बनाएको छ । हमलासँगै, १० वर्षपछि श्रीलंकाको शान्ति भंग भएको छ ।
पूर्वको मोती भनेर चिनिने यो दक्षिण एसियाली मुलुक लामो समय गृहयुद्धको रापमा पिल्सियो, सिंहाली बुद्धिस्ट र अल्पसंख्यक हिन्दु, मुस्लिम तथा इसाईबीच अन्तरसंघर्षको साक्षी बनिरह्यो ।
भारतीय मूलका अल्पसंख्यक तामिल विद्रोहीहरुले सन् १९८३ मा सुरु गरेको विद्रोह २००९ सम्म चल्यो । विद्रोही समूह लिबरेसन तामिल टाइगर्स इलम (लिट्टे) को अवसानसँगै श्रीलंकाले आफूलाई आतंकवादमुक्त घोषणा गर्यो । दशकभर शान्तिको अनुभूति पनि पाए श्रीलंकाली जनताले । तर, आइतबारका यी विभत्स घटनाले फेरि एकपटक श्रीलंकाली सुरक्षामाथि सवाल खडा गरिदिएका छन् ।
यी विस्फोटका घटना यस्तो समयमा भए, जतिखेर श्रीलंकामा बुद्धिस्ट र अन्य अल्पसंख्यक समुदायहरुबीच हिंसात्मक झडपका खबर आइरहेका थिए ।
भलै, तामिल विद्रोहीहरुलाई श्रीलंकाली सैन्यबलले कुल्चिएर मोटाइदिएको थियो, तथापि देशमा जातीय, धार्मिक अन्तरसंघर्षको बिउ भने जागै थियो । सिंहाली बुद्धिस्टहरुको दबदबाबीच अल्पसंख्यक समुदायहरुले आफूलाई हमेसा दमित–पीडित नै महसुस गरिरहेका थिए । अर्कातर्फ, अल्पसंख्यकहरुबीचकै जातीय–धार्मिक विभाजनले भित्रभित्रै लाभा तताइरहेको थियो । फलस्वरुप, संगालिँदै गएको विद्रोही भावनाले १० वर्षपछि फेरि विस्फोटक रुप लियो ।
डेली मेलको रिपोर्टअनुसार, एक इसाई समूहको दाबी छ कि उनीहरुविरुद्ध बितेको वर्ष भेदभाव, हिंसा र धम्कीका ८६ वटा घटना दर्ज भएका थिए, र यस वर्ष पनि अहिलेसम्म २६ उजुरी आइसकेका छन् ।
श्रीलंकामा चर्च बन्द गर्ने दबाबका रिपोर्टहरुमाथि ध्यान दिँदै अमेरिकी विदेश मन्त्रालयले गतवर्ष चेतावनी जारी गरेको थियो । रिपोर्टहरुले केही बौद्ध समूहले इसाई र मुस्लिम समुदायका धार्मिक स्थलहरुमाथि रोक लगाउने प्रयास गरिरहेका बताएका थिए ।
यति मात्र होइन, मस्लिमहरुविरुद्ध भएका दंगालाई लिएर केही महिनाअघि सरकारले आपत्काल नै घोषणा गर्नुपरेको थियो । श्रीलंकामा कट्टरपन्थी बुद्धिस्ट समूहले मुस्लिमहरुमाथि जबर्जस्ती धर्मान्तरणको आरोप लगाउँदै आएका छन् ।
कुल २ करोड २० लाख जनसंख्या रहेको श्रीलंकामा ७० प्रतिशत बुद्धिस्ट छन् । १३ प्रतिशत जनसंख्या हिन्दुको छ । २०१२ को जनगणनाअनुसार यहाँ १० प्रतिशत मुस्लिम र लगभग ७ प्रतिशत इसाई छन् । इसाई धर्म मान्नेमा सिंहाली र तामिल दुवै समुदायका मानिस छन् । यसैले पनि सिंहाली र तामिल दुवै समूदायले आफ्ना समुदायका मानिसलाई धर्मान्तरण गराएको भन्दै इसाईहरुमाथि द्वेष राख्छन् । दुवै समुदायका कट्टरपन्थीहरु इसाईका सबै चर्च बन्द गर्नुपर्ने ठान्छन् ।
एजेन्सी– आइतबार श्रीलंकामा कम्तिमा पनि २०७ जनाको ज्यान लिने गरि आतंकवादी विस्फोटहरु गराइए । त्यहाँका रक्षामन्त्रीले यी विस्फोेटमा एउटा समूहको हात रहेको दाबी गरेका छन् । तर, कसैले पनि शृङ्खलाबद्ध विस्फोटको जिम्मेवारी लिएको छैन ।
त्यहाँको सरकारले सामाजिक सन्जालहरु प्रतिबन्ध लगाएको छ भने अर्को सूचना जारी नहुँदासम्मका लागि श्रीलंकामा कफ्र्यू लगाइएको छ । यहीबीच त्यहाँको क्राइस्टको यो तस्वीर सामाजिक सन्जालमा निकै चर्चामा रहेको छ ।
जिसस क्राइस्टकाे याे तस्वीर विस्फाेट गराइएका श्रीलंकाली चर्चहरुमध्ये एउटामा लिइएकाे हाे ।
On a #Eastersunday "Father, forgive them, for they do not know what they do." A powerful image of the #risenchrist #EasterSundayAttacksLK pic.twitter.com/5W5b5VEVvC
— Raghu B (@JBRBALA) April 21, 2019
एजेन्सी– आफ्नो अभिनयका कारण स्थापित तमिल अभिनेत्री राधिका सरथकुमार श्रीलंका विस्फोटमा भाग्यले बाँचेकी छिन् । उनले सिन्नामोन ग्रान्ड होटलबाट केही बाहिर निस्किए लगत्तै त्यहाँ विस्फोट भएको आफ्नो ट्वीटरमा लेखेकी छिन् ।
१० लाखभन्दा धेरै ट्विटर फलोअर्सलाई राधिकाले भनेकी छिन्, ‘मैले भर्खरै कोलम्बो सिन्नामोन ग्रान्ड होटल छोडेँ र अहिले त्यहाँ विस्फोट भएको छ । यो कुरा पत्याउनै सकेकी छैन ।’ उनका श्रीमानले पनि यही विषयमा ट्विट गरेका छन् । राधिकाका श्रीमान् आर सरथकुमार तमिल राजनीतिक पार्टीका संस्थापक तथा अभिनेता हुन् ।
OMG bomb blasts in Sri Lanka, god be with all. I just left Colombo Cinnamongrand hotel and it has been bombed, can’t believe this shocking.
— Radikaa Sarathkumar (@realradikaa) April 21, 2019
एजेन्सी– श्रीलङ्कामा आइतबार भएकाे शृङ्खलाबद्ध विस्फाेटमा कम्तिमा पनि २७ जना विदेशी नागरिककाे मृत्यु भएकाे त्यहाँकाे रक्षामन्त्रालयले जनाएकाे छ ।
उता डेनमार्कले आफ्ना तीन नागरिक विस्फाेटमा मारिएकाे जनाएकाे छ । त्यस्तै बेलायतले कम्तिमा पनि ५ बेलायती नागरिक विस्फाेटमा परेकाे जनाएकाे छ । अमेरिकाले भने आफ्ना कयाैँ नागरिक विस्फाेटमा मारिएकाे बताएकाे छ । यसअघि चीनकाे सन्चारमाध्यममा एक चिनियाँ नागरिककाे मृत्यु भएकाे समाचार आएकाे थियाे ।
यी विस्फाेटपछि श्रीलङ्कामा अर्काे सूचना प्रकाशित नभएसम्मका लागि कर्फ्यू लगाइएकाे छ ।
काठमाडौं– श्रीलंकामा २ सयभन्दा बढीको ज्यान लिनेगरी भएका शृंखलाबद्ध विस्फोटका घटनाप्रति प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले दुःख व्यक्त गरेका छन् । केहीबेरअघि श्रीलंकाली प्रधानमन्त्री रनिल विक्रमासिंघेलाई फोन गरेर प्रधानमन्त्री ओलीले दुःख व्यक्त गरेका हुन् ।
प्रधानमन्त्री सचिवालयका अनुसार ओलीले प्रधानमन्त्री विक्रमासिंघे र श्रीलंकाली जनताप्रति समवेदना प्रकट गरे । विस्फोटमा परी ज्यान गुमाउनेप्रति श्रद्धासुमन अर्पण गर्दै प्रधानमन्त्री ओलीले घाइतेहरुको शीघ्र स्वास्थ्यलाभको कामना गरे ।
टेलिफोनमा प्रधानमन्त्रीले नेपाल जुनसुकै रंग र रुपको आतंकवादको विरुद्धमा उभिने भन्दै मानवताविरोधी घटनाको भर्त्सना गरे ।
एजेन्सी– श्रीलंकामा आइतबार भएको शृङ्खलाबद्ध विस्फोटमा मृत्यु हुनेको संख्या २०७ पुगेको छ । आइतबार विभिन्न चर्च र रेष्टुरेन्टमा भएका आठ विस्फोटमा बेलायती नगारिकको पनि मृत्यु भएको समाचार बिबिसीले प्रकाशन गरेको छ ।
बेलायतका श्रीलंकाका लागि दूतले भनेका छन्, ‘केही बेलायती नागरिकको पनि मृत्यु भएको हामीले अनुमान गरेका छौँ । तर, कतिजना भन्ने अहिले नै थाहा भइसकेको छैन ।
श्रीलंकाका अधिकारीहरुले बेलायत, अमेरिका, नेदरल्यान्ड्स र पोर्चुगलका केही व्यक्तिहरुको निधन हुनसक्ने बताएका छन् । चिनियाँ सन्चारमाध्यमहरुले विस्फोटमा परि एक चिनियाँ नागरिकको मृत्यु भएको बताएका छन् ।
एजेन्सी– आइतबार श्रीलंकाका विभिन्न ठाउँमा भएकाे आक्रमणमा एक चिनियाँ नागरिककाे मृत्यु भएकाे चीनका मिडियाले लेखेका छन् । आक्रमणमा कम्तिमा पनि ९ विदेशी नागरिककाे मृत्यु भएकाे श्रीलंकाली समाचार संस्थाहरुले जनाएका छन् ।
त्यस्तै ती विस्फाेटहरु गराएकाे आशङ्कामा प्रहरीले सात जनालाई पक्राउ गरेकाे छ । आइतबार भएका अधिकांश विस्फाेट आत्मघाती आक्रमण भएकाे प्रहरीले बताएकाे छ ।
कोलम्बो– श्रीलंकाको राजधानी कोलम्बोलगायत विभिन्न सहरका ८ ठाउँमा आज विस्फोट भए । इसाईहरुको इस्टर पर्वका दिन विभिन्न चर्चलाई निसाना बनाई गराइएका विस्फोटहरुमा परी कम्तीमा १६२ जनाले ज्यान गुमाए भने ४०० भन्दा बढी घाइते छन् ।
श्रीलंकाका प्रहरी प्रमुख पुजुथ जयसुन्दराले १० दिनअघि नै आत्मघाती हमलाको चेतावनी दिएका थिए । ११ अप्रिलमा जयसुन्दराले भनेका थिए, ‘एक विदेशी जासुसी संस्थाले भनेको छ, नेसनल थोहिथ जमात (एनटिजे) देशको प्रमुख चर्च र कोलम्बोको भारतीय उच्चायोगमाथि आत्मघाती हमलाको षड्यन्त्र रचिरहेको छ ।’
एनटिजे श्रीलंकाको कट्टरपन्थी मुस्लिम संगठन हो । गतवर्ष बुद्धमूर्तिहरु तोडेर यो संगठन चर्चामा आएको थियो ।
आजका विस्फोटहरु मूलतः चर्चकेन्द्रित नै थिए । यद्यपि, केही विस्फोट होटल परिसरमा भए । पहिलो विस्फोट कोलंबोको सेन्ट एन्थोनी चर्चमा भयो ।
लगत्तै, नेगोम्बोको सेन्ट सेबेस्टियन चर्च र बट्टिकलोआस्थित अर्को चर्चमा विस्फोट भए । यसका अतिरिक्त कोलम्बोका सांग्रिला होटल, किंग्सबरी होटल र सिनमन ग्र्यान्ड होटलमा पनि विस्फोट भए ।
घटनाक्रम हेर्दा यो लामो समयदेखिको व्यवस्थित योजना देखिन्छ । त्यसको सुराक श्रीलंकन प्रहरीलाई पहिल्यै मिलिसकेको प्रहरी प्रमुखको १० दिनअघिको बयानले देखाउँछ । तर, सुराकका बाबजुद प्रहरीले यति भयानक आक्रमणलाई किन रोक्न सकेन ? श्रीलंकन सरकारमाथि नै प्रश्न तेर्सिएको छ ।
काठमाडौं– आइतबार विहान श्रीलंकाका विभिन्न गिर्जाघर र रेष्टुरेन्टहरुमा शृङ्खलाबद्ध रुपमा विस्फोट भएको छ । यो विस्फोटको जिम्मेवारी अहिलेसम्म कसैले पनि लिएको छैन । विस्फोटमा परी १ सय ९० भन्दा बढीको मृत्यु भइसकेको त्यहाँका सन्चारमाध्यम र अस्पताल स्रोतहरुले बताएका छन् ।
विस्फोटको नेपालका प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली, परराष्ट्रमन्त्री प्रदीप ज्ञवाली तथा विभिन्न राजनीतिक दलका नेता तथा राजनीतिक दलले भत्र्सना गर्दै विज्ञप्ति जारी गरेका छन् ।
श्रीलंकामा व्यवसाय, अध्ययन तथा घुमफिरका लागि पनि वर्षेनी नेपालीहरु पुगिरहेका हुन्छन् । आइतबार विस्फोटमा २० विदेशी नागरिकको मृत्यु भएको श्रीलंकाको रक्षा मन्त्रालयले जनाएको छ । के यी विस्फोटबाट नेपाली पनि प्रभावित भएका छन् ?
‘अहिलेसम्म हामीलाई थाहा हुन सकेको छैन,’ परराष्ट्र मन्त्रालयका एक अधिकारीले भने, ‘हामी बुझ्ने प्रयास गरिरहेका छौँ । तर, अहिलेसम्म कोही पनि नेपाली विस्फोटमा परेको हामीले थाहा पाएका छैनौँ ।’
श्रीलंकामा बस्ने नेपाली समुदायका सदस्यबारे अहिलेसम्म कुनै अप्रिय समाचार नआएको श्रीलंकाका लागि नेपाली राजदूत विश्वम्भर प्याकुरेलले जानकारी दिएका छन् ।
त्यहाँ रहेका केही नेपालीहरुले सामाजिक सन्जालमा आफूहरु सुरक्षित भएको पनि लेखेका छन् ।
कोलम्बोमा मात्र चार सयभन्दा धेरै नेपाली भएको विश्वास गरिन्छ । श्रीलंकाभर चाहिँ एक हजारभन्दा धेरै नेपाली रहेको परराष्ट्र मन्त्रालयले जनाएको छ ।
श्रीलंकाका विभिन्न अस्पतालहरुले विदेशीहरुको मृत्यु भएको बताए पनि कुन देशका नागरिक हुन् भन्नेबारे अहिलेसम्म बताएको छैन ।
Shocked by the reports of multiple blasts in Sri Lanka this morning resulting in the loss of precious lives.Heartfelt condolences to the families of victims and deepest sympathy to the Government and people of Sri Lanka.Nepal unequivocally condemns terrorism in all its forms.
— प्रदीप ज्ञवाली (@PradeepgyawaliK) April 21, 2019
काठमाडौं– राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (राप्रपा) ले श्रीलंकामा भएको शृंखलापूर्ण विस्फोटको भर्त्सना गरेको छ । केहीबेरअघि प्रेस विज्ञप्तिमार्फत राप्रपाले विस्फोटमा परी ज्यान गुमाउनेहरुप्रति श्रद्धाञ्जली दिँदै घाइतेको स्वास्थ्यलाभको कामना गरेको छ ।
‘राजधानी कोलम्बोलगायत विभिन्न स्थानमा भएको श्रृंखलाबद्ध बम विस्फोटको राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी घोर भत्र्सना र निन्दा गर्दछ,’ राप्रपाको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ, ‘विस्फोटनमा परी दिवंगत भएका निर्दोष जनहरुप्रति भावपूर्ण श्रद्धाञ्जली अर्पण गर्दै घाइतेहरुको शीघ्र स्वास्थ्यलाभको कामना गर्दछौँ ।’
श्रीलंकाली जनता र सरकारप्रति गहिरो सहानुभूति प्रकट गर्दै राप्रपाले आतंककारी घटनाको सामना गर्ने विषयमा श्रीलंकाली जनता र सरकारसँग ऐक्यबद्धता जनाएको छ ।
एजेन्सी– प्रहरीका अनुसार आज श्रीलंकामा भएकाे आठाैं विस्फाेटमा तीन प्रहरीकाे मृत्यु भएकाे छ । याे आत्माघाती आक्रमण भएकाे प्रहरीले जनाएकाे छ ।
श्रीलंकाकाे सरकारले देशभर तत्कालका लागि सबै सामाजिक सन्जाल बन्द गर्ने घाेषणा पनि गरेकाे छ ।
एजेन्सी– श्रीलंकाका सबै विद्यालयहरु दुई दिनका लागि बन्द गरिएकाे छ । सुरक्षाकाे कारण देखाउँदै सरकारले याे निर्णय गरेकाे हाे । बुधबारसम्म कुनै पनि विद्यालय नखाेल्न सरकारले निर्देशन दिएकाे छ ।
एजेन्सी– भ्याटिकनकाे एक कार्यक्रममा बाेल्दै पाेप फ्रान्सिसले श्रीलंकाली घटना अत्यन्त दुखद भएकाे बताएका छन् । उनले घटनालाई क्रुर आक्रमणकाे पनि संज्ञा दिएका छन् ।
एजेन्सी– श्रीलंकाली प्रहरीले देशमा १२ घन्टे कर्फ्यू लगाएकाे छ । आइतबार स्थानीय समयअनुसार साँझ ६ बजेबाट सुरु भएकाे कर्फ्यू साेमबार विहान ६ बजे सकिँदै छ ।
श्रीलंकाका रक्षामन्त्री रुवान विजेवार्दनेले याे विस्फाेटमा संलग्न जाेसुकैलाई पनि कडा कारवाही गर्ने बताएका छन् ।
श्रीलंका चरमपन्थी समूहका लागि कुनै स्थान नभएको बताउँदै उनले भनेका छन्, ‘यी चरमपन्थीहरुलाई हामी अब श्रीलंकामा समस्यामा पार्ने छौँ, र केही दिन यता उनीहरुले गरेका कायरतापूर्ण हमलाको विरोध गर्नेछौँ ।’
‘हामी आवश्यक कारवाहीहरु गर्नेछौँ,’ उनले भनेका छन्, ‘उनीहरु जुनसुकै समूह वा धर्मका भए पनि चरमपन्थीहरु ह्ुन्, उनीहरुविरुद्ध कडा कारवाही चालिने छ ।’
अहिले त्यहाँको अनुसन्धान विभाग, प्रहरी र सेनाले यसबारे अनुसन्धान सुरु गरिसकेको पनि उनले जनाएका छन् ।
‘यो गर्ने चरमपन्थीहरुको पहिचान भइसकेको छ,’ उनले भनेका छन्, ‘उनीहरुलाई अब छिट्टै कडाभन्दा कडा कारवाही हुनेछ ।’