अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले युक्रेनलाई दिइँदै आएको सैन्य सहयोग रोकेका छन् । ह्वाइट हाउसका एक अधिकारीले अमेरिकामा सीबीएस न्यूजलाई यो कुरा पुष्टि गरेका छन् ।

‘हामी हाम्रो सहयोग रोकिरहेका छौँ र यसले समस्या समाधान गर्न मद्दत गरिरहेको छ भनी सुनिश्चित गर्न यसको समीक्षा गरिरहेका छौँ,’ अधिकारीले भने ।

अमेरिकाको यो कदम युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्की र डोनाल्ड ट्रम्प र अमेरिकी उपराष्ट्रपति जेडी भान्सबीच ह्वाइट हाउसमा भएको चर्को बहसको केही दिनपछि आएको हो ।

तीन वर्षअघि रुसले युक्रेनमा युद्ध सुरु गरेदेखि, अमेरिका युक्रेनलाई हतियार उपलब्ध गराउने सबैभन्दा ठूलो देश भएको छ।

के भन्छ ह्वाइट हाउस ?

‘राष्ट्रपतिले आफ्नो ध्यान शान्तिमा केन्द्रित रहेको कुरामा स्पष्ट पार्नुभएको छ,’ ह्वाइट हाउसका एक अधिकारीले सीबीएसलाई भने, ‘हामी चाहन्छौँ कि हाम्रा सहयोगीहरू पनि त्यो लक्ष्यप्रति प्रतिबद्ध होउन् ।’

अगाडि उनले भने, ‘हामी यो सहयोग निलम्बनको समीक्षा गरिरहेका छौँ ताकि यसले समाधान प्राप्त गर्न मद्दत गरिरहेको छ भनी सुनिश्चित गर्न सकियोस्।’

अमेरिकी विदेशमन्त्री मार्को रुबियोले यस सम्पूर्ण विषयमा एक विज्ञप्ति जारी गरे । उनले भने, ‘राष्ट्रपति ट्रम्प अहिले विश्वका एक मात्र नेता हुन् जससँग युक्रेनमा युद्ध स्थायी रूपमा अन्त्य गर्ने अवसर छ। हामी रुसलाई वार्ताको टेबलमा ल्याउन चाहन्छौँ। हामी यहाँ शान्ति सम्भव छ कि छैन भनेर पत्ता लगाउन चाहन्छौँ ।’

यसअघि सोमबार ट्रम्पले जेलेन्स्कीको विद्रोही मनोवृत्तिलाई लामो समयसम्म सहन नसक्ने चेतावनी दिएका थिए। उनले युक्रेनी नेता अमेरिकी समर्थनको लागि अझ बढी कृतज्ञ हुनुपर्ने पनि बताए।

ह्वाइट हाउसमा पत्रकारहरूसँग कुरा गर्दै ट्रम्पले भने, ‘रुससँग युद्ध विराम सम्झौता बिना, जेलेन्स्की लामो समयसम्म सत्तामा रहन सक्ने छैनन् ।’ यद्यपि, यस समयमा, जब ट्रम्पलाई युक्रेनलाई सैन्य सहायता प्रतिबन्धसँग सम्बन्धित प्रश्न सोध्दा जवाफमा उनले भने, ‘हामीले यसबारे कुरा गरेका छैनौँ। हेरौँ के हुन्छ।’

तर यसको लगत्तैपछि युक्रेनलाई सैन्य सहायता रोक्ने मुद्दा उठ्यो । ब्लूमबर्गले पहिलो पटक यो समाचार रिपोर्ट गरेको थियो । ब्लूमबर्गले युक्रेन नपुगेका सबै सैन्य उपकरणहरू प्रतिबन्धित गरिने जनाइएको छ । 

युक्रेनले अमेरिकाबाट कति र कस्तो प्रकारको सहयोग पाउँदै आएको थियो ? 

युद्धमा युक्रेनलाई अमेरिकी सैन्य सहयोग तीन स्रोतहरूबाट आउँछ। पहिलो, राष्ट्रपतिले सिधै दिएको रकम। दोस्रो विदेश मन्त्रालयको विदेशी सैन्य वित्तपोषण (एफएमएफ) मार्फत र तेस्रो युक्रेन सुरक्षा सहायता पहल (युएसएआई) मार्फत हो।

राष्ट्रपतिबाट सिधै कोष प्राप्त गर्ने राष्ट्रपति ड्रडाउन प्राधिकरणले अमेरिकी सेनालाई युक्रेनमा आपूर्ति पठाउन आफ्नै भण्डारबाट पैसा झिक्न अनुमति दिन्छ। एक अमेरिकी अधिकारीले बताएअनुसार कोषमा लगभग ३.८५ अर्ब डलर बाँकी छ। यो सहायता जारी गर्ने वा नगर्ने भन्ने निर्णय ह्वाइट हाउसले गर्नेछ । 

विदेश विभागको विदेशी सैन्य वित्तपोषण (एफएमएफ) सुविधा अन्तर्गत युक्रेनको लागि छुट्टै १.५ अर्ब डलर छ, जुन युक्रेनलाई अनुदान वा प्रत्यक्ष ऋणको रूपमा जारी गर्न सकिन्छ। विदेश सचिव मार्को रुबियोले यसको समीक्षा गरिरहेका छन् । 

युएसएआईले अमेरिकी उत्पादकहरूलाई सिधै आपूर्ति गर्न युक्रेनलाई भुक्तानी गर्छ । यद्यपि, आजको घोषणाले यी सहायताहरूलाई कसरी असर गर्नेछ र भविष्यमा तिनीहरूलाई के हुन सक्छ भन्ने कुरा हाल स्पष्ट छैन।

बिबिसीबाट